Memorandumi që do të zyrtarizojë “Ballkanin e hapur” është botuar në fletoren zyrtare, duke i dhënë formë ligjore kësaj marrëveshjeje të firmosur nga Kryeministri Rama, Presidenti serb Aleksandër Vuçiç dhe Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev.
Në kuadër të projektit ambicioz për të gjithë rajonin, që Ballkani më në fund të lërë prapa krahëve shekujt ndasi, “Open Balkan”, Kryeministri Rama, Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç dhe Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev, më 29 korrikun e kaluar, nënshkruan një Memorandum ,i cili përcakton kuadrin ligjor të arritjes së një Ballkani të hapur për vendet që e firmosin atë e që bazohet në 4 liritë e mëdha të bashkëpunimit në botën perëndimore: liria lëvizjes së mallrave, kapitalit, njerëzve dhe shërbimeve. Preambula është ajo ku është koncentruar gjithçka mbi mesazhin që vendet duan të hapin për rëndësinë e bashkëpunimit mes kombeve në Ballkan.
Palët shprehin gatishmërinë për të forcuar marrëdhëniet dhe mirëkuptimin e ndërsjellë, veçanërisht në fushën e importeve, eksporteve dhe lëvizjes së mallrave, me qëllim eliminimin e pengesave në tregtinë e ndërsjellë. Qëllimi është themelor për përmirësimin e jetës së qytetarëve, progres ekonomik, tregtar, financiar, social dhe kulturor të palëve. Në Memorandum theksohet se i gjithë bashkëpunimi do të bëhet në frymën e marrëveshjeve ndërkombëtare, duke i respektuar të gjitha marrëveshjet e mëparshme që vendet pjesëmarrëse kanë. Madje, Memorandumi respekton dhe një marrëveshje të kohës së ish-Jugosllavisë. “…duke rikujtuar marrëveshjen ndërmjet Këshillit Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së Republikës së Serbisë për Ndihmën e Ndërsjellë në Parandalimin, Hetimin dhe Luftimin e Veprave Penale Doganore dhe Marrëveshjen ndërmjet Qeverisë Federale të Republikës Federale të Jugosllavisë dhe Qeverisë së Republikës së Maqedonisë për Bashkëpunim Doganor dhe Ndihmë të Ndërsjellë..”, thuhet në Memorandum.
Sipas kësaj marrëveshjeje, 3 shtetet do të reduktojnë kontrollet, formalitetet dhe numrin e dokumenteve të kërkuara, duke nxitur reduktim të kostove dhe shpejtësi në procedurën e zhdoganimit. “Autoritetet doganore të Palëve bashkëpunojnë në mënyrë që të sigurojnë kushtet për të thjeshtuar procedurën e transitit ndërmjet tyre, në masën më të gjerë të mundshme”, thuhet në marrëveshje, që nxit rritjen e qarkullimit të mallrave ushqimore dhe industriale. Palët nënshkruese të Memorandumit bien dakord që të lehtësojnë shkëmbimet mes tyre, por dhe të bindin vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor që të bëhen pjesë e tij.
“Me qëllim eliminimin e pengesave në tregtinë e ndërsjellë, për të kontribuar në progresin e bashkëpunimit ekonomik dhe për të zgjeruar objektin e shkëmbimit të ndërsjellë tregtar; duke vendosur të eliminojmë pengesat në tregtinë e përbashkët të mallrave dhe për të forcuar në mënyrë progresive marrëdhëniet tregtare, jemi gati të ftojnë pjesëmarrësit e tjerë të Ballkanit Perëndimor për t’iu bashkuar Memorandumit të Mirëkuptimit nën frymën e përfshirjes, bashkëpunimit rajonal dhe me qëllim përmirësimin e jetës brenda të gjithë rajonit dhe do të kontaktojmë secilin për t’i inkurajuar ata dhe për t’i përgatitur për zbatimin e Memorandumit të Mirëkuptimit; duke pasur parasysh që përmirësimi i bashkëpunimit të ndërsjellë ndërmjet autoriteteve kompetente, përgjegjëse për doganat dhe kontrollet dhe procedurat e tjera, do të kontribuojë në interesat ekonomikë, tregtarë, financiarë, socialë dhe kulturorë të Palëve”, thuhet në Memorandum.
Ky dokument do të mbetet në fuqi për një kohë të pacaktuar, ndërsa që në paragrafin e parë theksohet se 3 nismëtarët, do të mbajnë të hapur ftesën për homologët e tyre të Kosovës, Malit të Zi dhe Bosnjës e Hercegovinës, që të bëhen pjesë të “Open Balkan”, për të përmirësuar jetën e të gjithë qytetarëve të rajonit. Nisma për bashkëpunim rajonal u përkrahën edhe nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, BE-ja dhe Gjermania, e cila doli në një deklaratë ku kërkoi me urgjencë që të nënshkruhet marrëveshja për Tregun e Përbashkët Rajonal para Samitit BE-Ballkan në 6 tetor. Ndërsa SHBA-ja u bëri thirrje udhëheqësve në rajon të reduktonin pengesave tregtare dhe të ndërtonin ekonomi të integruara.
