“Skena politike në Kosovë është anuar ndjeshëm në favor të Partisë Vetëvendosje dhe udhëheqësit të saj, Albin Kurti”, kështu e nis shkrimin e saj gazeta kroate “Vijesti”. Ajo në Kosovë ishte një garë për të mposhtur strukturat e vjetra, që kishin zhgënjyer elektoratin në dekadat e fundit.
Një vend me ndoshta popullsinë më të re në Evropë, ku mosha mesatare është 30 vjeç, i tha ‘jo’ sundimit të një garde të vjetër të heronjve të luftës nga shekulli i kaluar, të akuzuar për korrupsion, nepotizëm dhe krime lufte. Në konkurrencën midis 28 partive, pothuajse gjysma e votave shkuan për ish-lëvizjen e rezistencës së të rinjve dhe vitet e fundit partinë më të popullarizuar, Vetëvendosje.
Elitat e vjetra u përpoqën të diskreditonin konkurrentët e rinj me një truk klasik, duke i quajtur ata komunistë. Fitorja e Vetëvendosjes, sipas analistes politike Donika Emini, do të thotë shumë për demokracinë në Kosovë dhe fitimi i një mbështetje kaq të madhe do të thotë përgjegjësi e madhe për udhëheqësin e ri.
Pa hequr dorë nga dhuna, fuqia ekzekutive merret fuqimisht nga 45-vjeçari. Albin Kurti, një ish-udhëheqës studentësh dhe i burgosur politik në vitet e 90-të, të cilin mediat e quajnë ‘Che Guevara’ i Kosovës. Metodat e lëvizjes së tij përfshinin përmbysjen e automjeteve të misionit evropian policor-civil në Kosovë. Dy anëtarë të Vetëvendosjes u vranë nga forcat e misionit të Kombeve të Bashkuara. Lëvizja është bërë një parti e popullarizuar në rritje për kritikat për krimet e elitave në pushtet, ndërsa nuk heq dorë nga elementët e dhunës. Tre vjet më parë, ajo hodhi vazhdimisht gaz lotsjellës në parlament për të protestuar kundër disa ligjeve.
“Ne do të bashkëpunojmë me diasporën tonë. Biznesmeni ynë më i suksesshëm është jashtë vendit, siç janë disa nga studentët dhe shkencëtarët tanë më të mirë. Ne do të kemi një program të veçantë për kthimin e ‘trurit’. Ne do ta përfshijmë diasporën tonë në institucionet shtetërore, universitete, por edhe në sektorin e biznesit”, tha Albin Kurti.
Sfida më e madhe – marrëdhëniet me Serbinë
Në të kaluarën i prirur ndaj retorikës anti-perëndimore, Kurti dëshiron që Kosova të jetë një kandidate për anëtarësimin në BE. Por disa anëtarë të Bashkimit Evropian, si dhe Kombeve të Bashkuara, nuk e njohin Kosovën si shtet sovran. Marrëdhënia me Serbinë, nga e cila u nda Kosova, është një nga sfidat më të mëdha për Kurtin, i cili kaloi dy vjet në burg.
Kurti njoftoi se formimi i një komisioni për dialog me Serbinë nuk është prioritet. Qytetarët kanë treguar në sondazhe se kjo çështje është në vendin e 6-të apo të 7-të. Ata na zgjodhën ne dhe ne u përgjigjemi atyre. Prioriteti kryesor është drejtësia dhe krijimi i vendeve të punës, janë mesazhet e para të Kurtit. Zmbrapsje drejt kompromiseve dhe kornizës evropiane
Këto mesazhe nuk i kanë shqetësuar vetëm autoritetet në Beograd, por edhe ato në Paris dhe Ëashington, i cili është mbështetësi kryesor ndërkombëtar i Kosovës. Departamenti i Shtetit tha se duan ta inkurajojnë Qeverinë e re të Kosovës për t’i bërë negociatat me Serbinë prioritet në rrugën e njohjes ndërkombëtare. Deri më tani, Kurti ka treguar një neveri të fortë ndaj kompromiseve në negociatat me Beogradin.
“Qasja transaksionare, e cila ishte tipike për administratën e mëparshme të SHBA-së, duhet të ndryshohet në një qasje transformuese dhe transatlantike. Transformuese, që do të thotë që ne jo vetëm që duhet të kontrollojmë interesat dhe faktet, por ne gjithashtu duhet të kemi vlera dhe parime, dhe kjo është BE-ja si një kornizë për integrimin evropian dhe euro-atlantik si një synim i të dy vendeve tona”, beson Kurti.
Referendumi mbi bashkimin me Shqipërinë
Kurti pret që Serbia t’i kthejë shpinën Rusisë dhe Kinës dhe t’i zgjidhë problemet me qeverinë e saj si pjesë e një rruge të përbashkët drejt Bashkimit Evropian. Serbia ka mundësi ta ketë të vështirë ta zhvillojë besimin në një politikan që mbron një referendum mbi bashkimin me Shqipërinë, duke kritikuar kushtetutën e Kosovës, e cila parandalon një referendum të tillë.
Një numër analistësh paralajmërojnë se Kurti, kur ishte në opozitë, e ndërtoi besueshmërinë e tij mbi rezistencën, rebelimin dhe madje edhe grindjet. Por kur të vijë në këtë pozitë, ai gjithashtu do të duhet të jetë diplomat. Shans i madh, por edhe një detyrë e vështirë. Duke pasur parasysh të kaluarën, një nga më të vështirat në Ballkan.
