Shqiponja dykrenare u miratua si stemë perandorake për herë të parë nga një perandor Ilir
Shqiponja dykrenare është, në heraldikë, shqiponja me dy koka të ndara nga qafa dhe e kthyer nga një në të djathtë dhe një në të majtë. Në përgjithësi vendoset në kokën e artë, e njohur si koka e Perandorisë. Në fakt, shqiponja dykrenore identifikon bashkimin e dy perandorive.
Shqiponja dykrenore u miratua si stemë perandorake për herë të parë nga perandori romak Kostandini I, i njohur si i Madhi, dhe më pas mbeti si stemë në Perandorinë Romake të Lindjes deri në dinastinë e fundit të perandorëve bizantinë: atë të Paleologut. Sot, Kisha Ortodokse Greke përdor shqiponjën dykrenare si trashëgimi e bizantinëve. E njëjta stemë u përdor më pas nga arsacidët, mbreti i Armenisë, dhe më vonë nga Habsburgët, perandorët e Austrisë dhe nga Romanovët, carët e të gjithë Rusisë. Mbretërit e Serbisë, princat e Malit të Zi dhe heroi shqiptar i rezistencës kundër turqve osmanë, Gjergj Kastriori Skenderbeu, morën si emblemë shqiponjën dykrenore. Shqiponja dykrenore u adoptua edhe në Lindje, për mbretërinë e Mysore në Indi.
Sipas disa autorëve, njëra kokë përfaqëson Perëndimin dhe tjetra Lindjen, në veçanti dy gjysmat e Perandorisë Bizantine, njëra në Evropë dhe tjetra në Azi.
Nga Kostandini i Madh tek Kostandini i XI, fisnikët ilirë që u shquan për vizion dhe trimëri
Konstandini i Madh lindi më 27 shkurt të vitit 272, nga një familje fisnike ilire në Naissus të Dardanisë. I ati i tij Kostanti, ishte në kohën e Dioklecianit njëri prej dy Çezarëve, që mbretëronte në Galinë, Britaninë e madhe dhe Spanjën. Më 25 korrik të vitit 306 i vdes babai, Konstanti në Jork dhe Konstandini shpallet August (perandor) nga ushtria, e cila përbëhej kryesisht nga ilirë.
Konstandini i Madh ishte perandori i parë i krishterë dhe themeluesi i Kostandinopojës. Vizioni i tij për Romën qytet të përjetshëm që mishërohej në Kostandinopojën jetoi për 1129 vjet. Është shpallur shenjt nga Kisha Katolike. Kisha e Lindjes e konsideron si shenjtorin më të madh.
6 janar 1449 Kostandini XI Paleologu u bë perandor i Perandorisë Romake të Lindjes, i fundit i historisë mijëvjeçare të Perandorisë.
Siç e thekson Mathieu Aref: “Ishte Kostandini i Madh nga Naisi ilir, ai që ligjëroi dhe mbështeti krishterimin, njëkohësisht themeloi edhe Perandorinë Romake të Lindjes, Bizantin.
Nga ana tjetër, ai që e mbrojti i fundit këtë perandori, më 29 maj 1453, duke rënë heroikisht me shpatë në dorë si një ushtar i thjeshtë, ishte Kostandin Paleologu XI, shqiptar.”
Perandorët ilirë
Perandorët ilirë ishin një grup perandorë romakë gjatë krizës së shekullit të tretë, të cilët vinin nga rajoni i Iliricum (Ballkani modern perëndimor) dhe u ngritën kryesisht nga radhët e ushtrisë romake (ku ata renditen ndër të ashtuquajturit “perandorë kazermash”). Në shekujt II dhe III, Iliriku dhe provincat e tjera danubiane (Raetia, Pannonia, Moesia) mbanin përqendrimin më të madh të forcave romake (12 legjione, deri në një të tretën e ushtrisë totale) dhe ishin një vendrekrutim kryesor. Përparimi i këtyre provincialëve të lindur të ulët u lehtësua nga një ndryshim i madh në politikën perandorake që nga koha e Gallienus (260-268) e tutje, kur emërimet më të larta ushtarake pushuan së plotësuari ekskluzivisht nga senatorët. Në vend të kësaj, ushtarë profesionistë me origjinë modeste, të cilët ishin ngjitur nëpër gradat në postin e primus pilus (që gjithashtu përfshinte pranimin në rendin e kuajve) u vendosën si drejtues të legjioneve dhe plotësuan strukturën komanduese të ushtrisë.
Periudha historike e vetë perandorëve ilirë fillon me Klaudi Gotikun në vitin 268 dhe përfundon në vitin 284 me ngritjen e Dioklecianit dhe institucionin e Tetrarkisë. Kjo periudhë mjaft e shkurtër ishte shumë e rëndësishme në historinë e Perandorisë, pasi përfaqëson rimëkëmbjen nga kriza e shekullit të tretë, një periudhë e gjatë uzurpimesh dhe vështirësish ushtarake. Të gjithë perandorët ilirë ishin ushtarë të stërvitur dhe të aftë, dhe ata rimorën disa nga provincat dhe pozicionet e humbura nga paraardhësit e tyre, duke përfshirë Galinë dhe provincat lindore. Burrat me origjinë ilire ose thrako-dake megjithatë vazhduan të jenë të shquar në Perandori gjatë gjithë shekullit të IV-të dhe më tej.
Vijueshmëria mes dy epokave, “Piana degli Albanesi“
(shqip: Hora e Arbëreshëvet) është një komunë me 6.234 banorë në Provincën e Palermo, Siçili.
Qyteti është vendbanimi më i rëndësishëm dhe më i populluar shqiptar (arbëresh) në Siçili dhe është selia peshkopale e kishës bizantine italo-shqiptare që, pas pesë shekujsh nga themelimi i saj, ruan tërësisht identitetin e saj etniko-gjuhësor.
I vendosur në një pllajë malore dhe i rrethuar nga male të larta, qyteti, i cili pasqyrohet në një liqen të madh, është 24 kilometra (15 mi) nga kryeqyteti i provincës.
Komuniteti ka ruajtur shumë elemente etnike të kulturës shqiptare si gjuha, ritualet fetare, kostumet tradicionale, muzika dhe folklori. Banorët janë pasardhës të familjeve shqiptare, duke përfshirë fisnikë dhe të afërm të Skënderbeut, që u vendosën në Italinë Jugore gjatë pushtimit osman turk të Ballkanit. Qeveria bashkiake përdor dokumente dygjuhëshe dhe tabela rrugore në shqip dhe italisht sipas legjislacionit ekzistues italian për mbrojtjen e pakicave etnike dhe gjuhësore.
Shqiponja dykrenare në zbulimet arkeologjike
Në Muzeun e Harvardit gjendet një riprodhim modern i një stolie ari në formën e dy shqiponjave. (Shiko figurën) Shqiponjat kanë kokën e tyre të kthyer në drejtime të kundërta, ndërsa trupat e tyre përballen me njëri-tjetrin drejt qendrës. Origjinali ishte ndoshta pjesë e një gjerdani me një dizajn të përsëritur. Origjinali është një nga pesë pjesët identike të gjetura në Rrethin e Varrit A në Mikenë dhe gjendet në Muzeun e Athinës.
Prof. Mathieu Aref nënvizon se në intervalin kohor të “Epokës Mikenase” u vendosën në Atikë: Lapët dhe Molosët, që iu përshtatën mjedisit Jonian shumë shpejt.
Herodoti përcjell perceptimin popullor, se Jonët janë fis Pellazg dhe Dorët janë Helenë. Diku tjetër quan edhe “Dorët Pellazgë” dhe vetëm për Athinejtë thotë, se edhe ata janë Pellazgë, por u greqizuan. Mirëpo, nëse do të ishin dhe ata Pellazgë, atëhere del, se nga kush u greqizuan, duke qenë, se të gjithë fiset e tjera Athinase ishin me prejardhje nga popujt Molosë, Thesprotë dhe Lapë, që ishin “PELLAZGË”. Nga erdhën pra Grekët, që greqizuan Jonët Pellazgë?
Por ekzistojnë edhe traditat Athinase, që thonë, se Skilakiu dhe Plakinë e Elespondit (Dardaneleve) i themeluan Athinasit. Por, në këto lagje siç konstatoi Herodoti flisnin Pellazgjisht, gjë që do të thotë, se Athinasit që në vitet e lashtësisë u vendosën në Plaki dhe Sikali flisnin gjuhën Pellazge, pra ishin Pellazgë.
“Lapët, Molosët, Thesprotët dhe Dardanët nuk ishin gjë tjetër veçse popuj Pellazgë, duke qenë në një farë mënyre Jonë (Pellazgë), pra nuk ekziston asnjë lloj asimilimi të askujt nga askush”.
Artifakti pellazg me shqiponjë dykrenare, i zhdukur në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë
Në Kalanë e Katafiqit në Vlorë, në vitin 1974 u gjetë nga studiuesi dhe etnologu Rrok Zojzi një pllak guri me permasat 40X65 në qendër të së cilës ishte gdhendur një shqiponjë dykrenare me simbolin e lisit në gjoks (simboli Dodonës). Ilustrimi i kesaj pllake është bërë nga Pandi Mele. Por në vitet 1980-1981 ky artifakt zhduket nga mjediset e Akademisë së Shkencave. Ilustrimi i artifaktit është publikuar në vitin 1982 në kopertinën e punimit me titull “Etnogjeneza e popullit shqiptar në dritën e historisë” nga profesor Aleks Buda.
Pllaka në fotografi, është një riprodhim nga mjeshtri dhe studiuesi nga Prishtina, zoti Xhemajl Gashi.
ADN e dhënë bindëse për prejardhjen e shqiptarëve nga ilirët
ADN zbulon origjinën e stërlashtë të shqiptarëve
“Origjina e popullit shqiptar i ka shqetësuar gjuhëtarët dhe historianët me shekuj, pasi shqiptarët shfaqen për herë të parë në të dhënat historike në shekullin e 11-të të erës sonë, ndërsa gjuha e tyre është një nga degët më enigmatike të familjes indo-evropiane. Për të identifikuar popullsitë që kontribuan në prejardhjen e shqiptarëve, ne ndërmarrim një transekt gjenomik të Ballkanit gjatë 8000 viteve të fundit, ku analizojmë më shumë se 6000 gjenome të lashta të botuara më parë duke përdorur mjete dhe algoritme të bioinformatikës më të fundit që përcaktojnë sasinë. lëvizshmëria hapësinore e njeriut. Ne zbulojmë se shqiptarët modernë rrjedhin nga popullsitë e Ballkanit Perëndimor të epokës romake, me përzierje shtesë nga grupe të lidhura me sllavët. Padiskutim, prejardhja e vjetër shqiptare tregon vazhdimësi nga popullsitë ballkanike të epokës së bronzit, duke përfshirë ato të njohura si Ilire. Rezultatet tona ofrojnë një kuptim të paprecedentë të proceseve historike dhe demografike që çuan në formimin e shqiptarëve modernë dhe ndihmojnë në gjetjen e zonës ku u zhvillua gjuha shqipe.”
Përgatiti Elis Buba / usalbanianmediagroup
Ref;
http://en.wikipedia.org/wiki/Piana_degli_Albanesi
http://it.wikipedia.org/wiki/Aquila_bicipite
http://en.wikipedia.org/wiki/Illyrian_emperors
https://harvardartmuseums.org/collections/object/59553
http://piusmegumi.com/html/Greece0907/AthensMuseum.htm
“Mikenët Pellazgët” Mathieu Aref 2008
bioRxiv.org 2023.06.05
