Nën një shkëmb në gjirin e Vlorës, një nga vendet më të bukura në rivierën shqiptare, një zhytës del nga uji duke mbajtur një predhë artilerie të cilën e vendos me kujdes në plazhin me guralecë.
Nën ujin e pastër kristal të Adriatikut, predha dhe granata që datojnë nga Lufta e Dytë Botërore janë ndryshkur në shtratin e detit, duke ndotur ujin dhe duke u bërë një kërcënim real për jetën për shkak se mund të shpërthejnë.
Në bordin e anijes mbështetëse të zhytjes “Pluton”, një grup prej rreth 10 zhytësish francezë dhe shqiptarë janë në një mision të përbashkët për të gjetur dhe hequr municionet, por askush nuk e di se sa kanë mbetur ende.
Në më pak se dy orë, zhytësit mblodhën 85 copë municione mbresëlënëse, të cilat me gjasë ishin hedhur qëllimisht në det nga trupat pushtuese italiane mbi shtatë dekada më parë.
“Është një punë e përbashkët me marinën shqiptare, e cila e njeh vendin më mirë se ne,” tha për AFP kapiteni Aymeric Barazer de Lannurien, komandant i kontingjentit francez.
Specialistët gjetën gjithsej 310 pajisje gjatë përpjekjes së përbashkët franko-shqiptare të vitit të kaluar.
Barazer de Lannurien tha se shumica e predhave të gjetura ishin predha artilerie, të vendosura midis shkëmbinjve në shtratin e detit.
“Ne gjetëm një ose dy granata që ishin në fund midis shkëmbinjve, lehtësisht të arritshme për popullatën (që) mund të ishin të rrezikshme për notarët,” kujtoi kapiteni nga misioni i vitit të kaluar.
Këtë herë, ekipi tha se ata gjetën mortaja dhe predha me kalibra që varionin nga 20 mm në 155 mm.
Ndërsa ende nuk ka vlerësime zyrtare për sasinë e municioneve të zhytura, ekspertët vlerësojnë se të paktën 20 anije të mbytura të Luftës së Dytë Botërore ndodhen pranë bregdetit të Shqipërisë në Adriatik.
Ekipet janë të përgatitura mirë në trajtimin e “goditjeve potencialisht vdekjeprurëse,” por një ambulancë është parkuar afër për çdo rast.
Zhytësit kalojnë mjetet shpërthyese mes tyre përpara se t’i rreshtojnë me kujdes në plazh, duke kujtuar konfliktet e kaluara.
Trupat shqiptare më pas mbledhin predhat dhe i shkatërrojnë në një bazë ushtarake në Tiranë.
Ekipet përballen jo vetëm me rrezikun gjithnjë e më të pranishëm të shpërthimit, por edhe me det të trazuar dhe vapë përvëluese.
Kapiteni shqiptar Ilirian Kristo qeshi sikur donte të sfidonte rrezikun para se të zhdukej nën dallgë.
“Zhytja për asgjësimin e bombave është një profesion, por mbi të gjitha është një pasion i madh”, tha kapiteni./Liberale.al
